काभ्रे
मालपोत कार्यालय काभ्रेले आज लिखत पारितको शतबार्षिकीको अबरसरमा एक कार्यक्रम गरि मनाएको छ । कार्यक्रम मालपोत अधिकृत नवीन किशोर अधिकारीको सभापतित्व र प्रमुख जिल्ला अधिकारी हुमकला पाण्डेको प्रमुख आतिथ्यतामा सम्पन्न भएको छ । कार्यक्रमको औचित्य माथी प्रकाश पार्दै मालपोत अधिकृत नवीन किशोर अधिकारीले बाँसको कलमबाट सुरु भएको मालपोत कार्यालयले हाल अनलाइन प्रणाली मार्फत सेवा दिन सक्नुमा राम्रो उपलब्धि प्राप्त गरेको बताए । प्रमुख अतिथि हुमकला पाण्डेले मालपोत र नापी कार्यालयका कर्मचारीलाई हेर्ने दृष्टिकोण फरक भएको कारण कार्यालयमा कर्मचारी आउन नमान्ने र आएपनी धेरै समय नबस्ने गरेको पाइएको बताइन् । मालपोत कार्यालय र नापी कार्यालयमा अभिलेखहरु हराउने र चोरिने कारणलेपनी सेवा प्रवाहमा ढिला सुस्ती भएको बताइन । कार्यक्रममा बोल्दै उनिले काभ्रेजिल्लामा रहेको सम्पुर्ण सार्बजनिक सम्पतिको विवरण तयार परि अभिलेख राख्न सके जग्गा अधिकरण हुनबाट रोक्न सकिनेमा जोड दिइन । कार्यक्रममा नेपाल पत्रकार महासंघका निबर्तमान अध्यक्ष मोतिराम तिमल्सिनाले मालपोत र नापी कार्यालयले दिने सेवा अझ प्रभावकारी , पारदर्शी र छिटो छरितो हुन सकोस् भनी शुभकामना दिएका थिए ।
मालपोत कार्यालयले नेपालको जग्गा प्रशासनमा बि.स.१९७९ बैशाख १ गते पोता रजिष्ट्रेशनको रुपमा पहिलो लिखत पारित भई एक सय बर्षको गौरवपुर्ण इतिहास पार गर्दै एक सय बर्ष भएको अबसरमा खुसि साट्नको लागि कार्यक्रम गरि मनाएको मालपोत कार्यालय काभ्रेले जनाएको छ । हाल मुलुकभर १२६ कार्यालयमार्फत सूचना प्रबिधिको उच्चतम प्रयोग गर्दै विद्युतिय अभिलेख राखी अनलाइन प्रणाली मार्फत सेवा प्रबाह गर्दै आएको छ । नेपाल सरकारबाट निर्णय भएका ५ वटा मालपोत कार्यालय पनि सन्चालनमा आउने क्रममा रहेको छ ।
जग्गा प्रशासनको सन्दर्भमा बि.स. १९९० सम्मलाई प्राथमिककालको रुपमा त्यस्तै बि.स.१९१० देखि २००७ सम्मको समयावधिलाई मध्यमकालको रुपमा र २००७ साल देखि हालसम्मको समयावधिलाई आधुनिक कालखण्डको रुपमा लिने गरेको मालपोत कार्यालयले जनाएको छ । मालपोत कार्यालय काभ्रेपलान्चोक भने मालपोत ऐन २०३४ ले व्यवस्था गरे बमोजिम बि.स.२०३५ बैशाख १ गते अर्थ मन्त्रालयअन्तर्गत काभ्रे जिल्लाभर कार्यक्षेत्र रहनेगरी स्थापना भएको बताइएको छ । हाल मालपोत कार्यालय काभ्रेले ४१ जना कर्मचारीको स्वीकृत दरबन्दी सहित जग्गा प्रशासनको सेवा गर्दै आएको जनाएको छ ।
मालपोत कार्यालय काभ्रेले प्रदेश ऐन अनुसार आ.ब.२०७७÷७८ मा घर जग्गा तथा अन्य रजिष्ट्रेशन शुल्क बापत रु.७४ करोड ४६ लाख ७३ हजार ३ सय ६१२१ पैसा र नेपाल सरकारको संचित कोषमा जम्मा हुनेगरी पुजिगत लाभकर लगाएतको शिर्षकमा ८४करोड ४५लाख ४२हजार १ सय ३७ रुपैयाँ ६० पैसा गरि कुल राजस्व रु.१अरब २२करोड ९२लाख १५ हजार ४ सय ९८ रुपैयाँ ८१ पैसा असुल भएकोमा किल राजस्वको ६०.५८ प्रतिशत अर्थात ७४करोड ४६लाख ७३हजार ३सय ६१ रुपैयाँ २१ पैसा काभ्रेको १३ वटा स्थानीय तहहरुलाइ बाडफाड गरिएको जनाएको छ । आ.ब.२०७८÷७९ को फागुन मसान्तसम्ममा घर जग्गा तथा अन्य रजिष्ट्रेशन शुल्क बापत रु.८९करोड ६९ लाख २३ हजार ३६ रुपैयाँ ५० पैसा र नेपाल सरकारको संचित कोषमा जम्मा हुनेगरी पुजिगत लाभकर लगाएतको शिर्षकमा ८२ करोड ७६ लाख ८३ हजार १सय ८२ रुपैयाँ १० पैसा गरि कुल राजस्व रु.१अरब ७२ करोड ४६ लाख ६ हजार २ सय १८ रुपैयाँ ६० पैसा असुल भएकोमा मालपोत कार्यालय काभ्रेले जनाएको छ । साथै गत पुरै आर्थिक बर्षको तुलनामा यस आर्थिक बर्षको ८ महिनामा असुल भएको राजस्व ४०.३० प्रतिशतले बढी भएको पनि कार्यालयले जनाएको छ । मालपोत कार्यालय अनुसार सबैभन्दा बढी राजस्व प्राप्त गर्ने स्थानीय तह मध्ये बनेपा नगरपालिका रहेको र नगरपालिकाले १७ करोड ७३लाख ९५हजार ८सय ८१ रुपैयाँ ५ पैसा जम्मा रकमको २९.९१ प्रतिशत रकम प्राप्त गरेको छ । त्यस्तै सबैभन्दा कम राजस्व प्राप्त गर्ने स्थानीय तहमा खानिखोला गाउँपालिका रहेको र गाउँपालिकाले १२लाख ६०हजार २स ५७ रुपैयाँ २५ पैसा जम्मा रकमको ०.२१ प्रतिशत रक्म प्राप्त गरेको कार्यालयले जनाएको छ ।
सबैभन्दा बढी कारोबार रहेको महिना श्रावण र सबैभन्दा कम कारोबार भएको महिना माघ रहेको पनि मालपोत कार्यालय काभ्रेले जनाएको छ । मालपोत कार्यालयको २ वटा सहायक भवनहरु भुकम्प बाट क्षती ग्रस्त भएकोले पानी चुहिने अबस्थामा पनि सेवा दिनुपर्ने बाध्यात्मक परिस्थिति भएको हुँदा उक्त भवनहरु नयाँ बनाउनको लागी सबै स्थानीय तहहरुको सहयोग गर्नुहुन अनुरोध पनि गरेको छ । शत बार्षिकी कार्यक्रम चोलि सम्म चल्ने मालपोत कार्यालयले जनाएको छ ।